De Leeuw van Vlaenderen neemt een geheel eigen plaats in binnen de Europese romantiek van de negentiende eeuw: van de roman is de nationale gedachte de echte spil, en daaraan zijn alle andere verhaalelementen opgehangen. Het werk luidt de herleving in van de Nederlandstalige moderne prozaliteratuur in het zuiden.
Hendrik Conscience wierp zich op als een voorloper in het emancipatieproces van Vlaanderen. Met De Leeuw van Vlaenderen gaf hij het onmondige Vlaanderen zijn nationale identiteit terug.
Van De Leeuw van Vlaenderen verschenen door de jaren heen tal van versies: van herziene en 'gezuiverde' (of zogenaamde 'hertaalde') edities en brave geromantiseerde versies, tot adaptaties in de vorm van stripverhalen en jeugdboeken. Met deze editie wordt de originele tekst voor het eerst weer in al zijn luister hersteld. Deze uitgave grijpt doelbewust terug naar de eerste druk uit 1838. Deze eerste druk vertegenwoordigt namelijk de eerste volledig overgeleverde en meest uitgebreide versie van De Leeuw van Vlaenderen. In deze eerste druk verscheen bovendien ook het taalpolitieke 'Voorwoord', een tekst van groot literair-historisch belang voor de Vlaamse romankunst.
In een uitgebreid nawerk belicht tekstediteur Edward Vanhoutte de tekstkritische aspecten (de overlevering, de genese van de tekst, een verantwoording en annotaties). Edward Vanhoutte is coördinator van het Centrum voor Teksteditie en Bronnenstudie (Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal-en Letterkunde). Conscience-kenner prof. dr. Karel Wauters plaatst de roman in zijn literaire en cultuurhistorische context. Karel Wauters is hoogleraar aan de UFSIA en doceert er Nederlandse letterkunde.